- Buzağı Besleme

Onlar Daha Küçük

    Damızlık inekten alabileceğimiz verim özelliklerinden biri olan buzağılarımızı nasıl beslemeliyiz?

    Memelilerin bir özelliği olarak doğan yavrular anne sütüne ihtiyaç duyarlar. Anne sütü yavru için iyi bir besin kaynağı olmakla birlikte yavrunun bağışıklık sistemininde önemli bir parçasıdır. Bağışıklık sistemine faydası ve kolostrum (ağızsütü) ile ilgili bilgiyi doğum başlığı altında inlemiş bulunmaktayız. Bu bölümde buzağı beslemenin üzerinde duracağız.
    Buzağı doğumundan sonra annesinin kendisini yalamasına müsade edip emzirilmeden kuru ve temiz bir bölmeye alınmalıdır. Mümkünse buzağı 2 aylık oluncaya kadar tek başına bakılmalıdır. Diğer türlü buzağıda emme refleksi olduğundan dolayı yanındaki diğer buzağı veya hayvanları emmeye çalışacaktır ve istenmeyen mikropların buzağının bünyesine girip onu hasta etmesine sebebiyet verecektir.

Ruminantlar (çift tırnaklılar) 4 bölümden oluşan bir mideye sahiptirler. Ergin olanlarında rumen (işkembe) daha ön plana çıkmaktadır. Ancak buzağılarda abomasum (şirden) dediğimiz bizim midemize benzeyen yapı önceliklidir. Çünkü süt burada ki enzimler sayesinde pıhtılaşır ve sindirime uygun hale gelerek bağırsaklara geçip vücuda gıda olarak emilir. Sütün faydalı olabilmesi için şirden kısmına direkt geçmesi lazım. Şirden 4 midenin sonucusudur. Diğer üç mide bölümünü pass geçmesi gerekmektedir. Buda yaradılışında vardır. Buzağı annesinden sütü emerken ki boyununun aldığı form ile diğer üç mideye sütün geçişini sağlayan kapaklar kapanır ve süt diretkt olarak şirdene gider.

Şayet biz sütü su gibi kova ile içirmeye kalkarsak boynun formu kapakların kapanmasını sağlamaz ve süt işkembeye gider. Buradada sütün sindirimi için gerekli enzimler bulunmadığı için sütten tam fayda sağlanamaz ve rahatsızlığa (gaz, ishal v.s.) sebep olabilir.

Doğal ortamında buzağı uzun bir müddet annesini emer. Ancak modern yetiştirme tarzında sütün ekonomik katkısından faydalanmak ve işkembenin (rumen) hızlı gelişimini sağlamak amacı ile buzağılar erken dönemde sütün yanısıra BUZAĞI BAŞLANĞIÇ yemi verilmeye başlanır. Bu program firmaların çıkardıkları yemlerin vasfına ve tavsiyelerine göre ufak değişikliklerle beraber aynıdır. 2 aylık olan buzağıda BUZAĞI BÜYÜTME yemine geçilir.

Buzağı önüne 4. gün konan yemi yavaş yavaş ağzında gevelemeye başlar. Sonra ilerliyen dönemlerde alışmış olur.
Burada işin espirisi buzağı için tavsiye edilen günlük süt miktarını geçmemektir. Aksi takdirde buzağı süt ile doyacağı için yeterli miktarda buzağı başlangıç yemi tüketmez. Buda bizim istediğimiz işkembe gelişiminin geride kalmasına neden olur.
İşkembe gelişiminden kastımız, işkembenin ince değil kalın etli bir duvara sahip olması ve kesilmiş işkembenin içinde görmüş olduğunuz tüyümsü çıkıntıların (papilla) uzun, güçlü olmasıdır. Bu çıkıntıların beslenmedeki vazifesi işkembenin içerisindeki sindirilmiş gıdanın vücuda emilmesidir. İşin özü yüzey ne kadar fazla olursa emlim o kadar fazla olur. Aksi takdirde sindirilmiş gıda ürünleri ve bazı bileşikler vücuda yeterince emilemiyecektir. Sonuçta ekonomik bir kayıp söz konusudur.
Bunu şu şekilde örnekleyebiliriz; Yetiştiricilerimizin GEBEŞ KARINLI dediği buzağı tipi erken dönemde saman yemeye başlamaş ve yeteri kadar buzağı başlangıç yemi tüketmemiş buzağılarda görülür. Bu buzağıların karnı aşağı doğru kocaman bir şekilde sarkıktır. Ve hayvan sahipleri sürekli yediklerinden ama bir türlü kilo tutmadıklarından şikayet ederler. Sebebi yenilen gıdanın işkembe yeterince gelişmediği için vücuda randımanlı bir şekilde emilememesinden kaynaklanmaktadır.

3 Aylık (Süt; Buzağı Yemi, Kaliteli Ot) 3 Aylık (Süt ve Saman)

3 Aylık (Süt; Buzağı Yemi, Kaliteli Ot) 3 Aylık (Süt ve Saman)

Temel Olarak 3 Ana Noktası Var
1. Kovadan süt içirmeyeceğiz ve programdaki kadar günlük süt içmesine müsade edeceğiz. Mümkünse biberonla süt içireceğiz. (Dikkat edilecek husus biberonun emziği yırtık veya fazla açık olmayacak. Buzağı aynı annesinin memesinden içer gibi emek sarfederek sütü içmelidir. Veya bir kontrol yöntemi olarak biberonu ters çevirdiğinizde süt damlayabilir ama ip gibi akmayacak) Buradaki amaç buzağının akciğerine süt kaçmamasıdır. Akciğerine süt kaçan bir buzağı solunum yolu rahatsızılğı geçirebilir ve ilerleyen dönemde buzağının iyi gelişmemesine ve kavruk kalmasına neden olabilir.
Şayet biberonla içirmeye imkanımız yok ise öğün başına annesinin hangi göğsünden süt emdireceğimizi aşağıdaki gibi hesabını yapabiliriz. Akşam sağımında inek 10 litre süt veriyor ise bunun 6 litresi '% 60'ının) arka iki memede, 4 litresi ' % 40'ı) ön memelerdedir. Bizim amacımız öğünde 2,5-3 litre içirmek ise arka memeden, sayet 16 kg süt veriyor ise ön memeden içirmemiz gerekir. Burada dikkat edeceğimiz nokta inek biz ne kadar sağsakta sütünü buzağısı için saklar. Tam olarak indirmez kanala. Bizim hesabı bozar yani

Buna göre düşünür isek ineğin süt verimi çok düşük değil ise sürekli olarak her öğün için ön memeden birini ayırmak yerinde olacaktır.
2. Bir aylık oluncaya kadar önüne arpa, buğday v.s. samanı ve kaba yem koymayacağız. Sonraları kuru ot, fiğ, yonca samanı alıştırarak verilmeye başlanmalıdır.
3. Önünde sürekli temiz su ve buzağı yemi bulundurmalıdır. Bu sayede daha fazla yem tüketir ve canlı ağırlık artışı daha yüksek olur.